Umowy Wzory pism

Umowa użyczenia wzór

kluczyki i samochód
5/5 - (1 vote)

Chociaż w języku potocznym często zamiennie używamy określeń użyczyć i pożyczyć, w prawie cywilnym istnieją między tymi słowami i stojącymi za nimi umowami różnice. Ponieważ zostały one już przeze mnie opisane we wstępie do artykułu dotyczącego umowy pożyczki, pozwolę sobie tylko zaznaczyć, że te różnice istnieją – a zainteresowanych jakiej natury one są, odsyłam do tamtego wpisu.

Użyczenie jest umową realną –  dochodzi do skutku dopiero gdy użyczający wyda rzecz biorącemu. Jest to umowa nieodpłatna – podobną, ale charakteryzującą się odpłatnością umową jest najem, który kojarzymy najczęściej z wynajmem mieszkań – ale może dotyczyć też rzeczy ruchomych – sprzętu sportowego, strojów na bal przebierańców czy namiotów.

Od darowizny odróżnia użyczenie fakt, że użyczona rzecz wciąż formalnie jest częścią majątku użyczającego. Nie dochodzi do przekazania prawa do rzeczy, a jedynie faktycznego nad nią władztwa – korzystania zgodnie z jej przeznaczeniem.

Prowadzi to do następujących wniosków – obowiązkiem użyczającego nie jest wydanie rzeczy (bo bez wydania nie ma użyczenia w ogóle) ale znoszenie tego, że biorący z niej korzysta. Przez nieodpłatny charakter umowy, odpowiedzialność za wady rzeczy sprzed jej wydania jest dość mocno ograniczona. Użyczający odpowiada wyłącznie, jeżeli przez te wady biorący doświadczy szkody – a o wadzie nie wiedział i z łatwością nie mógł się o niej dowiedzieć. Może brzmieć to abstrakcyjne, dlatego posłużę się prostym przykładem.

Mieszkający w Gniewkowie Dariusz K użyczył swojemu sąsiadowi – Krzysztofowi W samochód na weekend. Tamten potrzebował go do przewiezienia kilku mebli, które nie mieściły się w jego własnym samochodzie do domu brata, w Gdańsku. Dariusz wiedział jednak, że w samochodzie hamulce są na granicy wytrzymałości i w każdej chwili mogą przestać działać. Nie poinformował o tym jednak Krzysztofa, który rozbił się tuż za rogiem, na następnej ulicy.

Można oczywiście podać szereg innych przykładów – pożyczone nadłamane krzesło, niesprawny sprzęt do nurkowania itp. Należy przy tym pamiętać, że użyczający odpowiada dopiero, gdy szkoda faktycznie się wydarzy – nie za samą taką ewentualność, wynikającą z wadliwości rzeczy. Przesłanką tej odpowiedzialności jest art. 711 KC.

Przechodząc do biorącego w używanie – jego podstawowym obowiązkiem jest używanie rzeczy zgodnie z jej społeczno-gospodarczym przeznaczeniem i właściwościami. Dodatkowo nie może jej przekazać dalej innej osobie – chyba, że zmuszą go do tego szczególne okoliczności – zgodnie z art. 712 oraz 716 KC. Przykładem takich okoliczności może być następująca sytuacja:

Pani Aniela użyczyła swojego psa pani Katarzynie. Niestety, gwałtownie pogorszył się stan zdrowia pani Katarzyny, co uniemożliwiło jej opiekę nad pupilem – trafiła bowiem do szpitala. Ponieważ Aniela była w tym momencie na egzotycznej wycieczce, Katarzyna psa przekazała swojej sąsiadce.

Fakt, że nie możemy przekazywać użyczonej rzeczy dalej (oprócz szczególnych okoliczności) wynika z osobistego charakteru tej umowy. Dodatkowo jesteśmy zobligowania do ponoszenia nakładów koniecznych – innych wręcz nie powinniśmy ponosić, gdyż jest to prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia (art. 752-757 KC).

Wszystko powyższe ma zastosowanie w sytuacji, jeżeli użyczający użyczył jedną rzecz kilku osobom – wtedy wszyscy biorący odpowiadają solidarnie.

Użyczenie kończy się z chwilą, gdy upłynie określony w umowie termin. W przypadku nieokreślenia terminu zaś, gdy biorący rzeczy użył w umówiony sposób, bądź miał dostatecznie dużo czasu by użyć, ale tego nie zrobił. Dodatkowo użyczający może zażądać rzeczy natychmiastowo w trzech przypadkach – gdy rzecz jest używana niewłaściwie, gdy została bezprawnie powierzona osobie trzeciej, bądź nagle stała mu się potrzebna (czego nie mógł przewidzieć w chwili zawierania umowy).

Po upłynięciu terminu biorący jest zobowiązany rzecz wydać w stanie niepogorszonym – chociaż nie odpowiada za zużycie rzeczy wynikające z prawidłowego z niej korzystania.

Roszczenia stron przy umowie użyczenia podlegają bardzo krótkiemu, bo tylko rocznemu terminowi przedawnienia, liczonego od dnia zwrotu rzeczy, zgodnie z art. 719 KC.  Dotyczy to obu stron – roszczenia użyczającego za uszkodzenie bądź pogorszenie stanu rzeczy i roszczenia biorącego, o naprawienie szkody wynikłej z wady rzeczy. Natomiast roszczenie o utratę bądź zniszczenie rzeczy, przedawnia się już na zasadach ogólnych.

 

Pobierz wzór – Umowa użyczenia

word_dl

Aleksander Serwiński

Dodaj Komentarz

Zostaw komentarz