Pracodawca Pracownik Prawo Pracy

Wypowiedzenie zmieniające warunki pracy i płacy

Wypowiedzenie zmieniające warunki pracy i płacy
5/5 - (3 votes)

Umowa o pracę zwykła kojarzyć się nam z niezmiennością i pewnością stosunku łączącego pracownika z pracodawcą. Niestety, różne sytuacje życiowe mogą zburzyć ten obraz. Problemy finansowe zakładu pracy, czy rozstroje na rynku pracy związane z kryzysem mogą popchnąć pracodawcę do przedstawienia pracownikowi wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy i płacy. Czym jest wypowiedzenie zmieniające, jakie powinno zawierać elementy oraz jakie ma skutki – dowiesz się z lektury poniższego wpisu.

Wypowiedzenie zmieniające – forma

Wypowiedzenie zmieniające warunki pracy i płacy wyrosło na bazie regulacji standardowego wypowiedzenia warunków pracy i płacy. Stąd też pojawia się wiele elementów wspólnych między obiema formami.

Zgodnie z art. 42 § 1 Kodeksu pracy, wypowiedzenie zmieniające warunki pracy i płacy uważa się za dokonane, jeżeli pracownikowi zaproponowano na piśmie nowe warunki. Jest to jednostronne oświadczenie woli pracodawcy. Nie musi on więc konsultować swojej decyzji z pracownikiem, ani uzyskać jego zgody na wypowiedzenie. Dla swojej skuteczności powinno być zawarte w formie pisemnej. W odróżnieniu od zwykłego wypowiedzenia umowy o pracę, prócz wypowiedzenia dotychczasowych elementów stosunku, wskazuje nowe warunki zatrudnienia (zob. też Wypowiedzenie umowy o pracę – wzór).

Co może zrobić pracownik w odpowiedzi na wypowiedzenie zmieniające?

Po otrzymaniu wypowiedzenia zmieniającego pracownik ma zasadniczo trzy możliwości działania. Może przyjąć oświadczenie woli pracodawcy, zgadzając się na zaproponowane warunki. Również może odmówić przyjęcia wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy i płacy. Wiąże się to z rozwiązaniem stosunku pracy po zakończeniu okresu wypowiedzenia. Okres ten będzie się różnił w zależności od rodzaju umowy o pracę i stażu pracy u danego pracodawcy. Po trzecie: pracownik może zachować się biernie, nie podejmując żadnego działania. W takim przypadku uważa się, że wyraził zgodę na nowe warunki zaproponowane przez pracodawcę.

Trzeba być jednak czujnym, ponieważ pracownik ma ograniczony czas reakcji na wypowiedzenie zmieniające! Przedstawienie stanowiska wobec pracodawcy musi nastąpić przed upływem połowy okresu wypowiedzenia!

Wypowiedzenie zmieniające, a dotychczasowe warunki pracy i płacy

Nowe warunki pracy i płacy wskazane w wypowiedzeniu zmieniającym nie wchodzą w życie z dnia na dzień. Choć samo oświadczenie woli stało się skuteczne, na jego efekty będzie trzeba poczekać do końca okresu wypowiedzenia.

Okres wypowiedzenia będzie różny w zależności od rodzaju umowy o pracę i stażu pracy. Zasady jego określania są takie same, jak w przypadku wypowiedzenia umowy o pracę:

Umowa na okres próbny
CZAS TRWANIA UMOWY OKRES WYPOWIEDZENIA
Po dwóch tygodniach 3 dni robocze
Po okresie dłuższym niż dwa tygodnie 1 tydzień
Zawarta na trzy miesiące 2 tygodnie
Umowa na czas określony bądź nieokreślony
CZAS TRWANIA UMOWY OKRES WYPOWIEDZENIA
Pracownik był zatrudniony krócej niż 6-msc 2 tygodnie
Pracownik był zatrudniony minimum 6-msc 1 miesiąc
Pracownik był zatrudniony minimum 3 lata 3 miesiące

Mimo zasady obowiązywania dotychczasowych warunków pracy i płacy w okresie wypowiedzenia zmieniającego, istnieją od tego pewne odstępstwa. Najbardziej korzystną dla pracodawcy jest możliwość zawarcia porozumienia zmieniającego dotyczącego okresu wypowiedzenia. Jest to rozwiązanie praktyczne dla obu stron stosunku. Pozwala bowiem przejść pracownikowi do obowiązków na nowych zasadach właściwie od dnia wypowiedzenia zmieniającego. Po drugie, pracodawca może za zgodą pracownika zwolnić go z obowiązku świadczenia pracy (oczywiście za wynagrodzeniem!). Trzecim rozwiązaniem będzie powierzenie pracownikowi innej pracy niż określona w dotychczasowej umowie o pracę na okres do trzech miesięcy (art. 42 § 4 k.p.). Musi to jednak wynikać z uzasadnionych potrzeb pracodawcy, a dla pracownika nie może wiązać się z obniżeniem wynagrodzenia. Ponadto nowa praca powinna odpowiadać kwalifikacjom pracownika.

Obowiązek podania przyczyny wypowiedzenia

Jeżeli pracownik jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, na pracodawcy ciąży obowiązek uzasadnienia przyczyny wypowiedzenia. Nadto powinien przeprowadzić konsultacje z zakładową organizacją związkową, o ile ta reprezentuje pracownika. Jest to rozwiązanie analogiczne do wypowiedzenia umowy o pracę. W przypadku innych form zatrudnienia – pracodawca nie musi usprawiedliwić swojego oświadczenia.

Wskazanie przyczyny wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie, w oświadczeniu pracodawcy zawierającym propozycję nowych warunków zatrudnienia. Ustna informacja udzielona pracownikowi może być niewyczerpująca w przypadku powstania sporu między stronami na tle zmiany stosunku.

Wypowiedzenie zmieniające, a porozumienie zmieniające

Wypowiedzenie zmieniające to jednostronne oświadczenie woli pracodawcy w zakresie zmiany stosunków miedzy nim, a pracownikiem. Natomiast porozumienie zmieniające, jak sama nazwa wskazuje, stanowi ofertę wspólnego ukształtowania nowych warunków pracy i płacy. Obie strony mają więc czynny udział w tym przedsięwzięciu, a rola pracodawcy nie jest wyraźnie dominująca. W związku z ingerencją pracownika w kształt porozumienia zmieniającego, ustawodawca nie przewidział obowiązku dochowania pisemności przy formowaniu nowych uwarunkowań stosunku.

Ponadto strony w przypadku porozumienia nie obowiązuje minimalny ustawowy okres wypowiedzenia dotychczasowych warunków umowy. Pracodawca i pracownik mogą uzgodnić zmianę od dowolnej daty – nawet od dnia podpisania porozumienia.

Ostatnią zasadniczą różnicą między obiema formami zmiany dotychczasowego warunków jest możliwość modyfikacji rodzaju umowy o pracę przy porozumieniu zmieniającym. W przypadku wypowiedzenia, pracodawca nie ma aż takiej swobody. Jest to oczywiście przejaw ochrony interesów pracownika.

Zobacz również: Pozew o zapłatę odprawy emerytalnej; Zakres obowiązków pracownika; Używanie sprzętu służbowego do celów prywatnych

Wypowiedzenie zmieniające – elementy obligatoryjne

Wypowiedzenie zmieniające warunki pracy i płacy powinno zawierać:

  • Informację o wypowiedzeniu dotychczasowych warunków pracy i płacy;
  • Propozycję nowych warunków;
  • Uzasadnienie decyzji pracodawcy (w przypadku umowy o pracę na czas nieokreślony; w innych przypadkach nie jest to element obowiązkowy, ale umieszczenie takiej informacji leży w zakresie dobrych praktyk pracodawcy);
  • Informację o tym, że do połowy okresu wypowiedzenia pracownik ma prawo odrzucić zaproponowane warunki;
  • Pouczenie o możliwości i terminie wniesienia odwołania do sądu pracy.

Jeżeli jesteś ciekaw jak wygląda przykład prawidłowo skonstruowanego wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy i płacy – zachęcam do skorzystania ze wzoru.

łatwe prawo

Marta Bieńkiewicz

Dodaj Komentarz

Zostaw komentarz