Wśród umów cywilnoprawnych wciąż bardzo dużą popularnością cieszy się tzw. umowa zlecenie. Ma ona swoje plusy i minusy, zarówno dla pracownika jak i pracodawcy. Po znowelizowaniu ustawy obowiązuje ją również ustawowa płaca minimalna, jednak daleko jej do zrównania w prawach z umową o pracę – co zresztą mijałoby się z celem.
Przedsiębiorca przy tym typie umowy nie musi przejmować się płatnymi urlopami, wypłatą wynagrodzenia za okres choroby, czy ekwiwalentem za niewykorzystany urlop, ani terminami wypowiedzenia. To ostatnie jest jednakże mieczem obosiecznym – pracownik również może zwolnić się z dnia na dzień bez niemal żadnych konsekwencji – niemal, gdyż strona może rościć o odszkodowanie, jeżeli zlecenie zostało przerwane nagle i bez ważnego powodu – przy czym ważny powód stanowi oczywiście katalog otwarty.
Konsekwencją tego, że jest to umowa cywilnoprawna jest fakt, że przy jej wykonywaniu, rozwiązywaniu czy rozstrzyganiu wszelkich sporów zastosowanie mają przepisy Kodeksu cywilnego (konkretnie art. 734-751), nie zaś Kodeksu Pracy.
Jak odróżnić umowę o pracę od umowy zlecenie?
Nie należy kierować się w tym względzie tytułem umowy. Pracodawcy często preferują umowę zlecenie ze względu na niższe koszty, stąd naginają przepisy w tym zakresie stosując ją nawet tam, gdzie powinna być zawarta umowa o pracę. Najbardziej istotne przesłanki, które wskazują na umowę o pracę to: konieczność wykonywania obowiązków osobiście, odpłatnie oraz w warunkach nadzoru, w wyznaczonym miejscu i czasie.
Działanie pracodawcy, który taki stosunek zawiera pod umową zlecenie, może być podstawą do ukarania go grzywną w wysokości od 1.000 do 30.000 zł na mocy art. 281 Kodeksu pracy. Zleceniobiorcy w tej sytuacji przysługuje powództwo o ustalenie stosunku prawnego w formie umowy o pracę przez sąd pracy.
Jakie natomiast są cechy charakterystyczne dla umowy zlecenia, które nie dotyczą stosunku pracy? Po pierwsze, zlecenie może być wykonane przez osobę trzecią. Zleceniodawca nie może nas ograniczać w tym, by zlecenie wykonał jakiś nasz podwykonawca, chyba że takie zastrzeżenie było już w zawieranej przez nas umowie. Umowa zlecenie nie musi być odpłatna, jednak gdy jest, to wynagrodzenie nie musi być płatne co miesiąc, można umówić się na inny system rozliczeniowy, podczas gdy w umowie o pracę jest to ściśle uregulowane. Dodatkowo zleceniobiorca za szkodę wyrządzoną w związku z wykonywanym zleceniem odpowiada całym swoim majątkiem, a nie na podstawie odpowiednich przepisów Kodeksu Pracy.
Jakie są niezbędne elementy umowy zlecenie?
Niezależnie od tego, czy stroną umowy jest osoba fizyczna czy prawna, niezbędne będą dane identyfikacyjne. W pierwszym przypadku będzie to np. imię, nazwisko, PESEL, imiona rodziców, numer dowodu osobistego i adres zamieszkania. W drugim zaś nazwa spółki, adres jej siedziby, numer wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego, a także osoby uprawnione do reprezentowania spółki. Do tego ważnymi elementami są data i miejsce zawarcia umowy.
Po drugie, powinna ona określać obowiązki stron – im dokładniej, tym lepiej. Do czego zobowiązuje się zleceniobiorca i jakie są obowiązki zleceniodawcy, na czym ma polegać świadczone zlecenie. Przykładowym obowiązkiem zleceniodawcy jest dostarczenie odpowiednich materiałów do wykonania zlecenia.
Następnie należy określić czas trwania zlecenia, z podaniem dnia jego rozpoczęcia oraz zakończenia chyba, że umowa jest na czas nieoznaczony. Oczywiście, jak zaznaczyłem już na wstępie, umowę można wypowiedzieć w trakcie jej trwania bez okresu wypowiedzenia.
Kolejnym niezwykle istotnym aspektem, niezbędnym przy tego typu umowie jest wynagrodzenie – należy ustalić jego wysokość i rodzaj, a także formę i termin płatności. Nie istnieją żadne przeciwwskazania, by rozliczane były „tygodniówki” czy nawet rozliczenie dzienne.
W umowie powinien znaleźć się także zapis, który reguluje sytuację niedopełnienia umowy przez którąś ze stron a także określenie konsekwencji takich zdarzeń – na przykład anulowanie zlecenia bądź pomniejszenie wynagrodzenia, za niedopełnienie lub nienależyte wypełnienie zlecenia.
Co do zasady umowa zlecenie nie ma określonej formy, nie musi być nawet zawarta na piśmie – ustna również jest umową ważną.
Pobierz wzór – Umowa zlecenie
Dodaj Komentarz