Odsetki Zachowek

Odsetki od zachowku – wszystko co musisz wiedzieć

Odsetki od zachowku - wszystko co musisz wiedzieć
5/5 - (4 votes)

W polskim ustawodawstwie nie ma przepisu regulującego kwestię terminu, od którego mogą być naliczane odsetki od zachowku. Nic dziwnego więc, że problem ten budzi żywe zainteresowanie w środowisku prawniczym i wśród samych zapisobiorców. Nierzadko bowiem zdarza się, że spadkobiercy unikają wypłaty zachowku uprawnionemu. Spór nieraz trafia przed sąd, gdzie może ciągnąć się miesiącami, a nawet latami, nim dojdzie do zasądzenia należności. Co w takim razie z odsetkami? Czy odsetki od zachowku podlegają tym samym regułom co inne roszczenia majątkowe? Dowiesz się tego z dzisiejszego wpisu!

Wymagalność roszczenia o zachowek

Zgodnie z art. 1007 § 1 k.c. roszczenia uprawnionego z tytułu zachowku przedawniają się z upływem lat pięciu od ogłoszenia testamentu. Stąd wynika, iż z roszczeniem o zapłatę zachowku uprawniony może wystąpić przeciwko spadkobiercy od dnia ogłoszenia testamentu. Posługując się tą interpretacją, część środowiska prawniczego wychodzi z założenia, że odsetki powinny być naliczane od daty powstania uprawnienia do zachowku – analogicznie do wymagalności innych roszczeń majątkowych. Nie jest to jednak sytuacja jednoznaczna. Przeciwnicy tego stanowiska wskazują, iż w chwili ogłoszenia testamentu istnieje zbyt wiele niewiadomych, by uznać datę ogłoszenia jako tę, od której można naliczać odsetki od zachowku.

Przede wszystkim, nawet sam zainteresowany – spadkobierca może nie wiedzieć, że nabył spadek. Otwarcie i ogłoszenie testamentu choć odbywa się jawnie, o jego terminie nie są informowani zainteresowani. W chwili ogłoszenia testamentu nie wiadomo także, czy osoby wskazane w testamencie chcą dziedziczyć po zmarłym spadkodawcy. Może się bowiem zdarzyć, że odrzucą spadek. Nie wiadomo także co stanowi przedmiot spadku, tj. majątek spadkowy. Bez tej wiedzy niemożliwym jest dokładne wyliczenie wysokości należnego zachowku. Żądanie odsetek od nieznanej kwoty ustalonej „na zapas” może natomiast stanowić naruszenie zasad słuszności oraz współżycia społecznego.

Z kolei roszczenie przeciwko osobie obowiązanej do uzupełnienia zachowku z tytułu otrzymanych od spadkodawcy zapisu windykacyjnego lub darowizny przedawnia się z upływem lat pięciu od otwarcia spadku. Można, więc posunąć się do stwierdzenia, iż roszczenie o zachowek staje się wymagalnym w chwili śmierci spadkodawcy. Taka konstrukcja jest jeszcze bardziej krzywdząca dla potencjalnych spadkobierców.

Czytaj więcej: Otwarcie spadku

Odsetki od zachowku od daty wyrokowania w sprawie

Najbardziej restrykcyjny pogląd w kwestii odsetek od zachowku wskazuje, iż roszczenie o zachowek staje się wymagalne dopiero w momencie ostatecznej jego konkretyzacji w wyroku zasądzającym zapłatę zachowku. Dopiero bowiem orzeczenie sądu stanowi o dokładnym wyliczeniu kwoty zachowku, nie budząc większych wątpliwości.

Nie jest to jednak pogląd korzystny dla uprawnionego do zachowku. Batalia sądowa może ciągnąc się latami, a w tym czasie spadkobierca może obracać przysługującymi innej osobie środkami…

Odsetki od zachowku od dnia wezwania do zapłaty

Inni juryści wskazują, moim zdaniem słusznie, iż roszczenie o zachowek powinno być postrzegane w kategoriach roszczenia bezterminowego. Termin płatności zaś ustala się  w oparciu o regułę z art. 455 k.c., tj. po wezwaniu spadkobiercy do zapłaty świadczenia przez uprawnionego do zachowku. Za takie wezwanie można uznać doręczenie zobowiązanemu przedsądowego wezwania do zapłaty, czy też odpisu pozwu o zapłatę zachowku. Dla skuteczności takiego wezwania wymaga się jednak skonkretyzowania roszczenia, tj. wyraźnego wskazania zobowiązanego do zapłaty, danych wzywającego, należnej kwoty oraz daty, do której ma nastąpić zapłata.

Marta Bieńkiewicz

Dodaj Komentarz

Zostaw komentarz