Słowem „firma” potocznie nazywa się przedsiębiorstwo, jednak zgodnie z przepisem art. 432 Kodeksu cywilnego przedsiębiorca działa pod firmą, którą ujawnia się we właściwym rejestrze, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej. Nie oznacza to nic innego, niż to, że firma osoby prawnej to nazwa osoby prawnej.
Nazwa – firma osoby prawnej.
Jak wyżej wskazano, firmą osoby prawnej jest jej nazwa. Zawiera ona określenie formy prawnej, pod jaką działa osoba prawna, która może zostać podana w skrócie – przykładowo zamiast „spółka komandytowa” można ująć jako „sp. k.”. Ponadto może wskazywać na przedmiot działalności osoby prawnej, jej siedzibę oraz inne określenia obrane dowolnie. Należy pamiętać, iż zgodnie z treścią przepisu art. 331 k.c. do jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, stosuje się odpowiednio przepisy o osobach prawnych, w tym także przepisy o firmie.
Co może zawierać firma osoby prawnej, która jest jej nazwą?
Przepis art. 435 § 3 k.c. wskazuje, iż firma osoby prawnej, która jest jej nazwą, może zawierać także nazwisko lub pseudonim osoby fizycznej, jeśli ma to służyć ukazaniu związku tej osoby z powstaniem lub działalnością przedsiębiorcy. Nie odbywa się to jednak bez zapytania tej osoby fizycznej, gdyż konieczna jest jej zgoda na piśmie, a w przypadku jej śmierci – zgoda na piśmie jej małżonka i dzieci.
Firma osoby prawnej powinna być przede wszystkim czytelna. Oznacza to, że powinna w dostatecznym stopniu odróżniać się od firm innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 08 kwietnia 2009 r. VI SA/Wa 2258/08 wskazał, iż:
„Wyłączność prawa do „firmy” nie jest zupełna, a jej granice wyznacza zasięg terytorialny, przedmiotowy, faktycznej działalności używającego nazwy”.
Oznacza to, iż prawo osoby prawnej do firmy nie ma zasięgu nieograniczonego. Jednakże nie należy twierdzić, iż w kształtowaniu firmy prawo przyznaje przedsiębiorcom całkowitą dowolność. Zgodnie bowiem z treścią wyroku Sądu Najwyższego z dnia 07 października 2008 r. o sygnaturze III CSK 192/08:
„Nie ma przeszkód, żeby w zakresie niezbędnym dla ochrony praw przedsiębiorcy szwajcarskiego ograniczona została swoboda prowadzenia działalności gospodarczej przedsiębiorcy polskiego na terenie Konfederacji Szwajcarskiej, jeżeli działaniem tego przedsiębiorcy zostanie zagrożone prawo do firmy przedsiębiorcy szwajcarskiego”.
Firma osoby prawnej musi się odróżniać.
Poza tym, że firma musi się w dostatecznym stopniu odróżniać od innych firm, nie może ona także wprowadzać w błąd co do osoby przedsiębiorcy, jego przedmiotu i miejsca działalności, czy źródeł zaopatrzenia, itp. Co prawda przedsiębiorca może upoważnić innego przedsiębiorcę do korzystania ze swojej firmy, nie może jednak wprowadzać nikogo w błąd. Firma jednak pod żadnym pozorem nie może zostać zbyta na rzecz innego przedsiębiorcy.
Osoby prawne mogą tworzyć swoje oddziały. W ich przypadku firma zawiera pełną nazwę tej osoby, wraz ze słowem „oddział” oraz wskazaniem miejscowości, w której ten oddział się znajduje. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 października 2013 r. I CSK 769/12 wskazuje, że należy pamiętać, iż:
„Posłużenie się firmą oddziału osoby prawnej nie oznacza, że stroną tych czynności jest oddział jako niezależny podmiot stosunków prawnych, gdyż firma oddziału osoby prawnej przez jej powiązanie z nazwą osoby prawnej, podkreśla brak samodzielności oddziału wobec firmy osoby prawnej, w tym przedsiębiorcy”.
Prawo do firmy korzysta z ochrony przewidzianej w Kodeksie cywilnym.
Jeżeli prawo to zostało zagrożone przez cudze działanie, przedsiębiorca może żądać zaniechania tego działania, o ile jest ono bezprawne. W przypadku, gdy prawo to zostało już naruszone, przedsiębiorca może żądać:
- Usunięcia skutków tego naruszenia,
- Złożenia oświadczenia w odpowiedniej formie i o odpowiedniej treści,
- Naprawienia szkody majątkowej na zasadach ogólnych,
- Wydania uzyskanej korzyści majątkowej.
Dodaj Komentarz