W obecnych czasach życie bez karty płatniczej wydaje się niemożliwe. Z roku na rok przybywa coraz więcej punktów handlowych i usługowych, w których możemy dokonać płatności bez użycia pieniądza w formie gotówkowej. Jest to o wiele wygodniejsza i bezpieczniejsza forma płatności w życiu codziennym, gdyż nie musimy martwić się o to, czy zostanie nam wydana reszta w sklepie, a także o ewentualne zgubienie lub kradzież większej ilości gotówki, którą mamy przy sobie.
Coraz częściej karty płatnicze trafiają do dyspozycji osób niepełnoletnich. Jak do tej kwestii odnosi się prawo? Czy dziecko może płacić kartą?
-
Posługiwanie się kartą płatniczą rodzica
Na wstępie warto zdecydować, czy dziecko ma płacić naszą kartą, czy też otrzyma swoją własną. Pierwszy przypadek reguluje ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych. Przepis art. 59b tejże ustawy wskazuje, iż „przy dokonywaniu płatności z użyciem karty płatniczej identyfikującej osobę upoważnioną do jej używania, osoba korzystająca z tej karty jest obowiązana do okazania akceptantowi, na jego żądanie, dokumentu potwierdzającego jej tożsamość”. Oznacza to, że jeśli sprzedawca w sklepie poweźmie wątpliwość co do tożsamości kupującego oraz tego, czy jest on właścicielem karty płatniczej, może zażądać okazania np. dowodu osobistego, lub odmówić przyjęcia zapłaty, a nawet zatrzymać kartę płatniczą! Wynika stąd jasno, że ani dziecko, ani małżonek, czy inna uprawniona przez nas osoba nie może posługiwać się naszą imienną kartą płatniczą.
-
Karta płatnicza dla dziecka poniżej trzynastego roku życia
Inaczej prezentuje się kwestia posiadania przez dziecko własnej karty płatniczej, gdyż jest to uzależnione od jego wieku, a co za tym idzie – od jego zdolności do czynności prawnych, o których pisałam szerzej w artykule „Zdolność prawna a zdolność do czynności prawnych”
Dziecko poniżej trzynastego roku życia, co do zasady, nie może posiadać samodzielnego konta bankowego, ze względu brak zdolności do czynności prawnych. Osoba taka, co prawda może zawierać umowy należące do umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego, chyba że czynność taka pociągałaby za sobą rażące pokrzywdzenie tej osoby, lecz zawarcie umowy z bankiem nie można z pewnością zaliczyć do takich umów. Banki jednak wyszły naprzeciw potrzebom klientów i na rynku usług finansowych pojawiło się inne rozwiązanie, a mianowicie karty przedpłacone z tzw. pieniądzem elektronicznym, na które rodzic może wpłacić odpowiednią ilość środków. Taką kartę zasiloną pieniądzem elektronicznym można kupić w banku i podarować dziecku, a po wykorzystaniu przez nie środków dostępnych na koncie dokonać kolejnego zasilenia.
-
Karta płatnicza dla dziecka powyżej trzynastego roku życia
W przypadku dziecka powyżej trzynastego roku życia kwestia posiadania karty płatniczej i konta bankowego kształtuje się zgoła inaczej. Wiele banków posiada w swojej ofercie specjalne rodzaje kont dedykowanych nastolatkom, którzy nie osiągnęli jeszcze pełnoletniości. Z punktu widzenia prawa, osoba po ukończeniu trzynastu lat nabywa ograniczoną zdolność do czynności prawnych, a więc może, za zgodą przedstawiciela ustawowego (np. rodzica) samodzielnie rozporządzać pieniędzmi. Osoba taka, po założeniu przez rodzica specjalnego konta, może płacić za swoje zakupy kartą, czy dokonywać przelewów. Nie jest jednak nieograniczona w swoich działaniach, gdyż zgodnie z art. 17 k.c. do ważności czynności prawnej, przez którą osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych zaciąga zobowiązanie lub rozporządza swoim prawem, potrzebna jest zgoda jej przedstawiciela ustawowego. Co więcej, art. 18 § 1 k.c. stanowi, iż ważność umowy, która została zawarta przez osobę ograniczoną w zdolności do czynności prawnych bez wymaganej zgody przedstawiciela ustawowego, zależy od potwierdzenia umowy przez tego przedstawiciela. Tak więc tam, gdzie prawo nie przyznaje osobie niepełnoletniej możliwości samodzielnego decydowania, potrzebna będzie zgoda np. rodzica. Niemniej, dokonywanie płatności za pomocą karty płatniczej przez osobę powyżej trzynastego roku życia jest jak najbardziej dozwolone, gdyż stosownie do treści przepisu art. 20 k.c. może ona, bez zgody przedstawiciela ustawowego, zawierać umowy należące do umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego, do których co prawda nie zalicza się umowa zawarta z bankiem, ale zakup biletu do kina za pomocą karty płatniczej – z pewnością tak.
Dodaj Komentarz