W sądzie możemy występować osobiście lub za pośrednictwem pełnomocnika procesowego. Nie każdy jednak może nim zostać. Kodeks postępowania cywilnego stawia kilka wymogów, jakie musimy spełnić aby móc występować jako pełnomocnik przed sądem.
Pełnomocnik przed sądem dla osoby prywatnej
Katalog osób mogących być pełnomocnikiem procesowym jest bardzo szeroki.
Przede wszystkim pełnomocnikiem procesowym może być radca prawny lub adwokat. W sprawach dotyczących prawa własności przemysłowej pełnomocnikiem może być rzecznik patentowy. W sprawach restrukturyzacji i upadłości – licencjonowany doradca restrukturyzacyjny. Jako pełnomocnik przed sądem może występować także osoba sprawująca zarząd majątkiem lub interesami strony. Może być to też osoba pozostająca ze stroną w stałym stosunku zlecenia, jeżeli przedmiot sprawy wchodzi w zakres tego zlecenia.
Przepisy prawa zezwalają także, aby pełnomocnikiem był współuczestnik sporu.
Kodeks postępowania cywilnego współuczestników sporu definiuje jako kilka osób (powodów lub pozwanych), których przedmiot sporu stanowią wspólne im prawa lub obowiązki lub oparte na tej samej podstawie faktycznej i prawnej, albo jeśli przedmiot sporu stanowią roszczenia lub zobowiązania jednego rodzaju, oparte na jednakowej podstawie faktycznej i prawnej, o ile właściwość sądu jest uzasadniona dla każdego z roszczeń lub zobowiązań z osobna, jako też dla wszystkich wspólnie. Niezależnie od powyższych kryteriów, współuczestnictwo zachodzi także wtedy, gdy przeciwko kilku osobom sprawa może toczyć się tylko łącznie. Warto pamiętać, że pełnomocnikiem procesowym może być także małżonek, rodzeństwo, zstępni lub wstępni oraz osoby pozostające z nami w stosunku przysposobienia, o czym szerzej pisałam: Pełnomocnictwo dla członka rodziny do zastępowania przed sądem – wzór z objaśnieniem.
W konkretnych kategoriach spraw mogą występować też inni pełnomocnicy.
W sprawach dotyczących ustalenia i zaprzeczenia pochodzenia dziecka i dotyczących roszczeń alimentacyjnych pełnomocnikiem może być również przedstawiciel właściwego w sprawach z zakresu pomocy społecznej organu jednostki samorządu terytorialnego oraz organizacji społecznej, mającej na celu udzielanie pomocy rodzinie. Jeśli sprawa dotyczy prowadzenia gospodarstwa rolnego pełnomocnikiem rolnika może być również przedstawiciel organizacji zrzeszającej rolników indywidualnych, której rolnik jest członkiem. W sprawach, których przedmiotem jest ochrona praw konsumentów pełnomocnikiem może być przedstawiciel organizacji, do której zadań statutowych należy ochrona konsumentów. Zaś w sprawach związanych z ochroną własności przemysłowej pełnomocnikiem twórcy projektu wynalazczego może być również przedstawiciel organizacji, do której zadań statutowych należą sprawy popierania własności przemysłowej i udzielania pomocy twórcom projektów wynalazczych.
Pełnomocnik przed sądem dla osoby prawnej
Osoba prawna lub przedsiębiorca (nawet ten nie posiadający osobowości prawnej) mogą również być reprezentowanymi przed sądem. W tej roli może wystąpić jej pracownik lub pracownik organu nadrzędnego. Warto wspomnieć, że zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego III CZP 75/12 z dnia 28 listopada 2012 r. sędzia sądu powszechnego nie może być pełnomocnikiem sądu jako jednostki organizacyjnej Skarbu Państwa.
Jak zostać pełnomocnikiem procesowym?
Dokumentem poświadczającym przed sądem, że jesteśmy pełnomocnikiem procesowym strony jest pełnomocnictwo. Pełnomocnictwo musi być podpisane przez mocodawcę. Powinniśmy je dołączyć do akt sprawy przy pierwszej czynności procesowej, czyli np. przy wniesieniu powództwa do sądu. Możemy przedstawić oryginał pełnomocnictwa, ale także jego uwierzytelniony odpis. Jeśli sprawa toczy się już przed sądem, pełnomocnictwa procesowego można udzielić także na posiedzeniu sądu poprzez złożenie ustnego oświadczenia przez stronę, które zostaje wciągnięte do protokołu.
Rodzaje pełnomocnictw
Pełnomocnictwo procesowe może być ogólne lub tylko do prowadzenia niektórych spraw. Udzielając pełnomocnictwa procesowego ogólnego zezwalamy pełnomocnikowi na działanie we wszystkich sprawach, w których występujemy i we wszystkich instancjach. Możemy także umocować pełnomocnika do konkretnych czynności procesowych, nie będzie to jednak pełnomocnictwo procesowe.
Dodaj Komentarz