Długi Spadkowe Prawo Spadkowe Sprawa Sądowa

Czy trzeba przeprowadzić postępowanie spadkowe?

waga, młotek sędziego i stare książki
5/5 - (6 votes)

W ostatnim artykule (zob. Termin na załatwienie spraw spadkowych) wskazałam, iż przepisy kodeksu cywilnego nie narzucają spadkobiercom terminu, w którym mogą przeprowadzić postępowanie spadkowe. Oznacza to, że do takiego postępowania może dojść po kilku, kilkunastu, a nawet po kilkudziesięciu latach od otwarcia spadku (tj. śmierci spadkodawcy). Nie ma także przeszkód, by w ogóle do niego nie doprowadzić – przeprowadzenie postępowania spadkowego nie ma charakteru obowiązkowego, także w związku z niedopełnieniem formalności z nim związanych, nie możemy zostać pociągnięci do jakiejkolwiek odpowiedzialności.

Choć nie musimy przeprowadzić postępowania spadkowego, stwierdzenie nabycia spadku przez sąd lub poświadczenie dziedziczenia u notariusza będzie miało duże znaczenie praktyczne. Ciężko jest bowiem rozrządzać przedmiotami wchodzącymi w skład spadku, gdy nie dysponujemy związaną z nimi pełnią praw. Tyczy się to głownie ruchomości i nieruchomości podlegających rejestracji.  Do ich zbycia, obciążenia ograniczonymi prawami rzeczowymi etc. musimy widnieć w rejestrze jako właściciele. Np. w przypadku przerejestrowania samochodu, bądź uaktualnienia księgi wieczystej domu po zmarłym, nie wystarczy przedstawienie aktu zgonu organowi właściwemu do dokonania zmiany. Sam akt zgonu stanowi jedynie świadectwo tego, że dana osoba nie żyje i nie może być już podmiotem praw i obowiązków. Przechodzą one na jej spadkobierców, wskazanych za pomocą testamentu lub ustawy. Skąd jednak sąd rejonowy kompetentny do dokonania zmiany w księdze wieczystej może wiedzieć, że jesteśmy uprawnieni do dziedziczenia z mocy testamentu po zmarłym Janie Kowalskim? Podobnie starostwo powiatowe naszego miejsca zamieszkania nie będzie rozważać, czy w związku z odrzuceniem spadku przez naszych rodziców, stajemy się spadkobiercami uprawnionymi do rejestracji pojazdu odziedziczonego po babci. W tym celu każdorazowo trzeba by było przeprowadzić czasochłonne kompleksowe postępowanie. Stwierdzenie nabycia spadku lub poświadczenie dziedziczenia ułatwia nie tylko pracę w/w organom, ale także nam – jeden dokument będzie ważny dla załatwienia wszystkich spraw związanych z przedmiotami wchodzącymi w skład spadku.

Warto pamiętać, iż przeprowadzenie postępowania spadkowego będzie miało również znaczenie w przypadku załatwiania formalności po zmarłym w instytucjach prywatnych. Świętnym przykładem będą tu np. banki – podobnie jak przed organem państwowym, chcąc uzyskać dostęp do rachunku bankowego spadkodawcy, akt zgonu nie wystarczy i z pewnością będziemy proszeni o dostarczenie dokumentu o charakterze urzędowym potwierdzającego nasze uprawnienie.

Niekiedy, gdy sami nie przeprowadzimy postępowania spadkowego, mogą to zrobić za nas osoby trzecie mające w tym działaniu uzasadniony interes. Są to np. wierzyciele spadkodawcy, bądź nasi (tj. wierzyciele spadkobiercy). Nie warto wiec pokładać swoich nadziei w niedopełnieniu spadkowych formalności jako remedium na uszczuplenie rodzinnego majątku przy konieczności zaspokojenia wierzyciela w drodze egzekucji.

Faktycznie więc nieprzeprowadzenie postępowania spadkowego jest więc możliwe i korzystne tylko w przypadku dziedziczenia niewielkiego spadku, w którego skład będzie wchodzić gotówka, bądź ruchomości nierejestrowane, takie jak książki, czy biżuteria.

Marta Bieńkiewicz

Dodaj Komentarz

Zostaw komentarz