Pieczę nad dzieckiem, co do zasady, sprawują jego rodzice. Kodeks rodzinny i opiekuńczy treścią przepisu art. 96 § 1 zobowiązuje ich do troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka, a także do przygotowania go należycie do pracy. Niestety, ideały wyrażone w przepisach prawa nie zawsze znajdują odzwierciedlenie w stosunkach rodziców z dziećmi. Powszechnym jest problem dotyczący uzyskania przez dziecko stosownego wsparcia finansowego przez jednego z rodziców. Zatem jak uzyskać alimenty na dziecko?
W tym celu powstała instytucja alimentów. Co prawda nie jest ona dedykowana wyłącznie relacjom dziecko-rodzic, jednak często znajduje zastosowanie. Jak uzyskać alimenty na dziecko od niepłacącego rodzica?
Czym są alimenty?
Istotą alimentów jest dostarczanie środków utrzymania osobie uprawnionej będącej w niedostatku. Dodatkowo, w miarę potrzeby, dostarczać należy środków wychowania. Kolejność wypełnienia obowiązku alimentacyjnego określa przepis art. 129 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zgodnie z jego treścią obowiązek ten obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem. Oznacza to, iż w pierwszej kolejności zobowiązane względem nas są nasze dzieci, następnie nasi rodzice, a w dalszej kolejności – nasze rodzeństwo. Należy pamiętać, że w przypadku kilku wstępnych lub zstępnych, bliżsi nam są zobowiązani przed dalszą rodziną. Przy określaniu zakresu obowiązku alimentacyjnego kilku krewnych w tym samym stopniu bierze się pod uwagę ich możliwości majątkowe i zarobkowe.
Co do zasady, obowiązek alimentacyjny powstaje jedynie na rzecz tego, kto znajduje się w niedostatku. Zgodnie z wyrokiem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 22 września 2014 r. II Ca 507/14 stan niedostatku ma miejsce wówczas, gdy dana osoba ma trudności z utrzymaniem się na minimalnym poziomie. Sąd Okręgowy w Słupsku podniósł zaś, iż niedostatek występuje także wtedy, gdy uprawniony do otrzymywania alimentów nie może w pełni zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb, o czym możemy przeczytać w wyroku z dnia 7 lutego 2014 r IV Ca 34/14.
Alimenty na dziecko
Wyjątek od powyższej sytuacji dotyczy dziecka. Jeżeli nie jest ono w stanie utrzymać się samodzielnie, rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem niego, niezależnie od wieku. Obowiązek ten nie istnieje, jeśli dochody z majątku dziecka są wystarczające na pokrycie jego kosztów utrzymania i wychowania.
Co ciekawe, prawo nie przewiduje górnej granicy wiekowej dziecka, które może żądać alimentów. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 marca 1999 r. III CKN 1175/98 wskazał, iż jeśli dziecko bezpośrednio po ukończeniu szkoły średniej kontynuuje naukę w obranym kierunku w szkole wyższej, nie można od niego wymagać, by jednocześnie pracowało zarobkowo osiągając dochody wystarczające na swoje utrzymanie. Jednakże, zgodnie z treścią przepisu art. 133 § 1 k.r.i.o. jeżeli pełnoletnie dziecko nie dąży do samodzielnego utrzymania lub jeżeli świadczenia alimentacyjne rodziców skutkują nadmiernym uszczerbkiem, mogą oni uchylić się od świadczenia na jego rzecz.
Jak uzyskać alimenty na dziecko poprzez pozew.
Aby uzyskać alimenty od rodzica nieuczestniczącego w zaspokajaniu potrzeb dziecka, należy złożyć stosowny pozew do sądu o zasądzenie alimentów. W sytuacji, gdy dziecko nie ukończyło 18 lat, przed sądem musi reprezentować go jego przedstawiciel ustawowy. Rolę tę może pełnić rodzic. Powództwo o roszczenie alimentacyjne wytoczyć można według miejsca zamieszkania osoby uprawnionej, czyli dziecka. Należy jednak wiedzieć, że sprawy o alimenty nie można wytoczyć w czasie trwania procesu o rozwód lub o separację co do świadczeń za okres od wytoczenia powództwa o rozwód lub o separację.
Kwota, o jaką możemy wnioskować zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości pozwanego rodzica. Wynika stąd, że nie można żądać dowolnej kwoty, a podstawą jej zasądzenia będą dowody przedstawione przez strony. Zaliczają się do nich wszelkie dowody potwierdzające wydatki na dziecko (paragony, rachunki, itp.), a także dowody potwierdzające możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego (umowa o pracę, itp.). Zasądzona kwota może ulec zmianie stosownie do zmian w życiu stron. Wraz z dojrzewaniem dziecka zwiększają się jego potrzeby, dlatego możemy wnosić do sądu o zwiększenie kwoty zobowiązania alimentacyjnego.
Dodaj Komentarz